گزیده ای از اخبار اقتصادی امروز ۴/۱۲/۸۴ :

در آستانه مذاکرات فردا اعلام شد

ارزیابی لاریجانی و پوتین از مذاکرات مسکو

علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی: مذاکرات مسکو مثبت و سازنده بود. توقع ما از دولت روسیه که همسایه‌ ما است و همکار‌ی‌های اقتصادی وسیعی با این کشور داریم، این است که در این شرایط با نقش‌آفرینی در این موضوع کمک‌کننده باشند

ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه: امیدواریم مذاکرات مربوط به برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران نتایج مثبتی داشته باشد.  این مذاکرات گرچه ساده نبوده ولی ما امیدواریم که بتوانیم در این خصوص به نتایج مثبتی برسیم

 ‌محمد البرادعی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی: به فکر پیشنهادی برای حل بحران هسته‌ای ایران هستم که بر اساس آن ایران می‌تواند در خاک خود به غنی‌سازی مقادیر کمی از اورانیوم در تاسیساتش بپردازد

صفحه 6

به دنبال بمب‌گذاری در حرم مقدس امام هادی(ع) اعلام شد

یک هفته عزای‌عمومی در ایران و عراق

 مقام معظم رهبری با صدور پیامی ضمن تسلیت حادثه فاجعه‌بار هتک حرمت حرم مطهر حضرت امام هادی علیه‌السلام و حضرت امام حسن عسکری علیه‌السلام، یک هفته در کشور عزای عمومی اعلام کردند

 صبح دیروز تعدادی افراد مسلح ناشناس به نگهبانی حرم امام هادی (ع) یورش برده و دست و پای پنج تن از نگهبانان موجود در مرکز نگهبانی را بسته و سپس اقدام به بمب‌گذاری در زیر گنبد و انفجار آن کردند و بعد از آن از معرکه گریختند

 در پی وقوع این حمله آیت‌ا... العظمی سیستانی با درخواست برای برپایی تظاهراتی گسترده، هفت روز عزای عمومی اعلام کرد. ابراهیم‌الجعفری، نخست وزیر‌عراق نیز سه‌روز عزای عمومی اعلام کرد

همین صفحه

سکه گران شد

نرخ فروش سکه طرح قدیم با 4‌هزار تومان افزایش در بازار تهران روز گذشته به 150‌هزار تومان رسید. این در حالی است که سکه طرح قدیم روز سه‌شنبه در بازار تهران 146‌هزار تومان داد و ستد می‌شد. همچنین قیمت هر سکه بهار آزادی با 3‌هزار و 500‌‌هزار تومان افزایش به 136‌هزار تومان رسید. نیم سکه بهار آزادی نیز با یک‌هزار و 500‌ تومان افزایش به 67‌هزار و 500 ‌تومان و ربع سکه با  یک‌هزارتومان افزایش با قیمت 34هزارتومان روز گذشته در بازار تهران دادوستد شد.

صفحه 13

با تصویب مجلس برای سال 85

مجوز سهمیه‌بندی بنزین به دولت داده شد

مخبر کمیسیون تلفیق بودجه گفت: کمیسیون تلفیق مجوز سهمیه‌بندی بنزین را در سال آینده به دولت اعطا کرد. به گفته محمد مهدی مفتح این کمیسیون با تبصره پیشنهادی دولت مبنی بر داشتن اختیار در خصوص سهمیه‌بندی بنزین با اصلاحاتی موافقت کرد.

صفحه 7

 بیانیه حزب کارگزاران درخصوص بودجه سال 85

صفحه 7

 در همایش اسلام و توسعه اقتصادی بررسی شد

ظرفیت‌های اسلام برای توسعه اقتصادی

صفحه 6

 پنجمین نرخ بالای تورم برای ایران در سال گذشته میلادی

صفحه 12

 صحت انتخابات اتاق بازرگانی تایید شد

پایان بحران در اتاق تهران

صفحه 2

دانشگاه‌ها و پادگان‌ها به خارج از شهر منتقل می‌شوند

استانداری تهران به منظور خروج از حالت ازدحام‌، آمادگی دارد برای انتقال دانشگاه‌ها و پادگان‌ها به خارج از شهر‌، زمین مناسب و تسهیلات لازم در اختیار آنها قرار دهد.

به گزارش خبرگزاری مهر‌، دکتر کامران دانشجو، استاندار تهران دیروز در جمع خبرنگاران ضمن اشاره به انتقال دانشگاه‌ها و پادگان‌ها به خارج از شهر افزود: به منظور کاهش ترافیک و جلوگیری از ازدحام جمعیت در تهران‌، مذاکراتی با دانشگاه‌ها و پادگان‌های موجود در شهر صورت گرفته و تاکنون دانشگاه علم و صنعت و شهید بهشتی با انتقال موافقت کرده‌اند و همچنین با هماهنگی فرمانداری دماوند قرار شده زمینی برای مجموعه کارشناسی دانشگاه علم و صنعت در این شهرستان به آنها داده شود‌.

وی در خصوص ایمن‌سازی پالایشگاه‌ جنوبی شهر تهران گفت: با توجه به اینکه عمر زیادی از خطوط پالایشگاه‌ تهران می‌گذرد، به خاطر فرسودگی خطوط و همچنین اهمیت این موضوع در شورای امنیت وزارت کشور، ستادی تشکیل‌شده که این ستاد موظف شده برنامه‌هایی را جهت رفع مشکلات با سازمان محیط‌زیست در این زمینه و همچنین بازسازی و مرمت خطوط پالایشگاه‌ها اجرا کند. استاندار تهران ادامه داد: کارهای کارشناسی آغاز شده و مرمت و بازسازی خطوط از سال 85 آغاز خواهد شد.

وی در مورد تبدیل شدن استان تهران به چند استان گفت: این مورد تاکنون مطرح نبوده و بدین منظور باید کارهای کارشناسی منسجم صورت گیرد و همچنین طرح مدیریت شهری استان تهران نیز منتفی نیست و بر‌اساس دستور رییس‌جمهور در حال پیگیری این طرح هستیم تا برای اجرای آن با مشکلی مواجه نشویم. دانشجو در‌خصوص ادامه طرح تردد نوبتی خودروها افزود: این طرح به دلیل بحران آلودگی هوا اجرا شد و بر‌اساس آن محدودیت‌هایی در تردد وسایل نقلیه به وجود آمد و به موجب آن هم‌اکنون ظرفیت اتوبوس‌ها بیشتر و تردد در سطح شهر سریع‌تر شده است.

اعلام یک هفته «عزای‌عمومی» در ایران و عراق

صبح دیروز تعدادی افراد مسلح ناشناس به نگهبانی حرم امام هادی (ع) یورش برده و دست و پای پنج تن از نگهبانان موجود در مرکز نگهبانی را بسته و سپس اقدام به بمب‌گذاری در زیر گنبد و انفجار آن کردند و بعد از آن از معرکه گریختند. موفق الربیعی، مشاور امنیت ملی عراق نیز در شبکه‌ العربیه از دستگیری 10 فرد مظنون در سامرا خبر داد و گفت: هیچ کس نمی‌تواند مردم عراق را به جنگ داخلی بکشاند، همان‌طوری که در گذشته نتوانستند.

در پی‌حمله‌ صبح دیروز مهاجمان به مرقد مطهر امام علی‌النقی (ع)، هزاران تن از مردم شهر سامرا که بیرق‌های عزاداری و نسخه‌های قرآن کریم در دست داشتند، به خیابان‌های اطراف حرم آمدند و دست به تظاهرات زدند.

تظاهرکنندگان از دولت خواستند تا عاملان این حمله را بیابد و به مجازات برساند و تهدید کردند که اگر مقامات دولتی در این امر کوتاهی کنند، خود دست به اقدام خواهند زد.

در پی وقوع این حمله آیت‌ا... العظمی سیستانی با درخواست برای برپایی تظاهراتی گسترده، هفت روز عزای عمومی اعلام کرد. ابراهیم‌الجعفری، نخست وزیر‌عراق نیز سه روز عزای عمومی اعلام کرد.

سازمان اوقاف اهل تسنن عراق که نظارت بر فعالیت‌های مذهبی اهل‌تسنن را بر عهده دارد، ضمن محکوم کردن این حمله آرامش را خواستار شد و اعلام کرد عاملان این حمله مجازات خواهند شد.

جلال طالبانی، رییس‌جمهور عراق نیز با محکوم کردن این حمله گفت: از مقام‌های امنیتی می‌خواهم عاملان این حمله را شناسایی کنند.

پایگاه اینترنتی ایلاف نیز گزارش داد: مراجع بزرگ شیعه ازجمله آیت‌ا...‌العظمی محمد اسحاق فیاض، آیت‌ا... العظمی بشیر النجفی و آیت‌ا...العظمی محمد سعید حکیم هر یک با صدور بیانیه‌هایی ضمن محکوم کردن این حادثه، مردم را به آرامش فراخوانده و از آنها خواستند تا از انجام واکنش‌های عجولانه بپرهیزند.

مقتدی صدر، از رهبران شیعه‌‌ عراق نیز که اکنون در بیروت به سر می‌برد، بعد از شنیدن حادثه به وقوع پیوسته، دیدارش را با مقامات لبنانی لغو کرد و به سوی عراق حرکت کرد. پلیس منطقه‌‌ صلاح‌الدین عراق اعلام کرد: این انفجارها ساعت 6 و 45 دقیقه‌‌ صبح دیروز،‌ شهر سامرا واقع در 120 کیلومتری شمال بغداد را به لرزه در آورد.

در حال حاضر پلیس تحقیقاتش را برای کشف علت اصلی این انفجارها آغاز کرده است و هنوز معلوم نیست که آیا این انفجارها در نتیجه‌‌ پرتاب موشک بوده یا بمب‌گذاری در داخل مرقد. اگر چه این حادثه خسارات جانی نداشته است، اما به گنبد طلایی مرقد آسیب جدی وارد شده است. پس از این انفجار،‌ هزاران تن از اهالی شهر سامرا در محکوم کردن چنین اقداماتی به خیابان‌ها ریخته و با سردادن شعارهایی، تروریست‌ها، نیروهای آمریکایی و دولت فعلی عراق را محکوم کردند.

ساکنان محلی سامرا می‌گویند، دو انفجار باعث شد تا بخشی از گنبد مرقد امام هادی (ع) فرو ریزد.

اعلام یک هفته عزای عمومی در کشور

مقام معظم رهبری با صدور پیامی ضمن تسلیت حادثه فاجعه‌بار هتک حرمت حرم مطهر حضرت امام هادی علیه‌السلام و حضرت امام حسن عسکری علیه‌السلام، یک هفته در کشور عزای عمومی اعلام کردند. به گزارش ایسنا متن پیام ولی امر مسلمین به این شرح است:

بسم‌ا... الرحمن الرحیم

انا لله و انا الیه راجعون

دست تبهکار و به خون آلوده جنایتکاران سیه‌دل، فاجعه‌ای بزرگ آفرید و در تجاوز به حریم مقدسات دینی، مرتکب گناهی دیگر شد.

حرم مطهر حضرت امام هادی و حضرت امام حسن عسکری علیهماالسلام مورد اهانت و تخریب قرار گرفت و داغی سنگین بر دل شیعیان و همه مسلمانان ارادتمند به اهل بیت علیهم‌السلام نهاد. این جنایت که احتمالا عوامل اجرایی آن از متعصبان متحجر و مزدوران بدبخت و غافل انتخاب شده‌اند، بی‌شک به وسیله تصمیم‌گیرانی توطئه‌گر و با نیات خبیث شیطانی طراحی شده است. این یک جنایت سیاسی است و سر‌رشته آن را باید در سازمان‌های اطلاعاتی اشغالگران عراق و صهیونیست‌ها جست‌وجو کرد. قدرت‌های سلطه‌گر که اوضاع سیاسی و اجتماعی عراق را با هدف‌های سیطره‌جویانه خود در تضاد می‌بینند، نقشه‌های شومی در سر می‌‌پرورانند که تشدید ناامنی و ایجاد اختلاف‌های مذهبی از جمله آنها است.

جنایت امروز در سامرا، برگ دیگری بر پرونده سیه کاری‌های اشغالگران عراق افزود. حرم مطهر حضرات عسکریین علیهماالسلام بار دیگر به همت عاشقانه ارادتمندان اهل بیت علیهم‌السلام، با شکوه‌تر از گذشته قامت خواهد افراشت ان‌شاءا... . ولی این جنایت بر پیشانی دشمنان اسلام و مسلمین لکه سیاه دیگری ثبت کرد که تا مدت‌های مدید پاک نخواهد شد.  اینجانب ضمن تسلیت به ساحت پیامبر مکرم اسلام صلی ا... علیه و آله و به پیشگاه حضرت بقیه‌ا... ارواحنا فداه، به خاطر این حادثه فاجعه‌بار، به عموم شیعیان در سراسر جهان و به همه مسلمانان غیور و آگاه و ارادتمندان به خاندان مطهر رسول خدا علیه و علیهم‌السلام، تسلیت عرض می‌کنم و یک هفته در کشور عزای عمومی اعلام می‌نمایم. لازم می‌دانم موکدا از مردم عزادار در ایران و عراق و سایر نقاط جهان درخواست کنم که از هرگونه عملی که به تعارض و دشمنی برادران مسلمان می‌انجامد، جدا پرهیز کنند. یقینا دست‌هایی در کار است که شیعیان را به تعرض به مساجد و مکان‌های مورد احترام اهل سنت وادار کند. هرگونه اقدامی در این جهت کمک به مقاصد دشمنان اسلام و دشمنان ملت‌های مسلمان و شرعا حرام است.

سرمقاله

چرا بنزین معضل شد؟

سمیه مردانه

1 - ایران یکی از غنی ‌ترین کشورها در زمینه منابع طبیعی است. نفت هنوز هم به‌رغم تولید انرژی‌های نوین و مباحث فراوان پیرامون کاهش اهمیت آن، همچنان یکه‌تاز اقتصاد جهان است و نوسانات آن در جهت مثبت یا منفی، سمت و سوی تحولات اقتصادی را مشخص می‌سازد. طلای سیاه که سال‌ها است اقتصاد ایران را یک تنه می‌چرخاند، چندی است که تمامی تحولات عرصه اقتصادی کشور را تحت‌الشعاع قرار داده است. از بودجه نفتی و افزایش سهم نفت در بودجه گرفته تا مساله حاد بنزین.

2 - اقتصاد متکی به نفت ایران همواره منابع مالی مورد‌نیاز خود را از طریق فروش نفت‌خام تامین می‌نماید. نفت خامی که فروش آن طی ماه‌های اخیر، به یمن برخی تحولات سیاسی‌-اقتصادی دلارهای فراوانی را نصیب کشورمان کرده، اما دریغ از درآمدی قابل توجه به دلیل ارزش افزوده ناشی از تولید فرآورده‌های نفتی!

آنچه که سال‌ها است از دید مسوولان و تصمیم‌سازان اقتصادی دور مانده، این است که صادرات نفت‌خام تنها راه بهره‌گیری از منبع غنی نفت نیست، بلکه آسان‌ترین راه است و البته ناپایدارترین، چرا که استنادات و مشاهدات تجربی حاکی از این است که معمولا تحولات اقتصادی و سیاسی بیش از آنکه قیمت فرآورده‌های نفتی را تحت تاثیر قرار دهد، قیمت نفت‌خام را دستخوش تغییر قرار می‌دهد و از این رو ناپایداری و عدم ثبات نخستین ثمره اتکا به چنین روشی در بهره‌برداری از منابع نفتی است.

3 - ما همواره در تحلیل‌هایمان به سودی اشاره می‌کنیم که در اثر استخراج و صادرات نفت خام عاید کشورمان می‌شود. اما هیچ گاه به سودهای هنگفتی که شرکت‌های عظیم نفتی به جیب می‌زنند اشاره‌ای نمی‌کنیم. افزایش درآمد نفت طی ماه‌های گذشته اگر چه مازاد صندوق ذخیره ارزی ما را افزایش داده ولی چندین برابر همین مبلغ را نصیب شرکت‌های نفتی کرده است که تنها به دانش خود برای تولید فرآورده‌های نفتی اتکا کرده‌اند.

4 - تاثیرات سوء عدم توجه جدی به مساله تولید فرآورده‌‌های نفتی، زمانی آشکار می‌شود که ما مجبوریم درصدی از درآمد حاصل از فروش نفت را به واردات بنزین اختصاص دهیم. مساله به همین جا ختم نمی‌شود و حتی صرف مبلغی حدود 4میلیارد دلار نیز مشکل بنزین را حل نمی‌کند. چرا که ما بنزینی را که 450 تومان می‌خریم، 80 تومان به مصرف کننده می‌فروشیم و این یعنی یارانه‌ای که غیر هدفمند به افرادی غیر محق پرداخته‌ایم و تداوم این مساله برای سالیان طولانی سبب شده که با بحران تعیین نرخ بنزین مواجه شویم و حال به فکر تدبیری برای حل مشکل افتاده‌ایم و چه تدبیری که همه راه‌هایی که پیش رو داریم، پرخطر است.

5 - دو نرخی کردن بنزین در شرایطی که تجربه کشور ما در چنین مواردی همواره تلخ بوده و منجر به ایجاد بازار سیاه شده به صلاح نیست، اما درصورتی که می‌توانستیم چارچوب‌های قانونی لازم را برای جلوگیری از آثار سوء آن مهیا کنیم، گزینه مناسبی در برخورد با وضعیت بنزین بود.

6 - سهمیه‌بندی بنزین از طریق کارت هوشمند که به دو حالت آن‌لاین یا اعتباری می‌تواند انجام گیرد، راهکاری است که به نظر می‌رسد با توجه به امکانات و شرایط اقتصادی کشور می‌تواند تا حدی معضل بنزین را حل نماید. اما نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشیم، این است که به لحاظ نظری، هر گونه اقدامی که مانع عملکرد آزاد بازار شود، سبب بروز اختلال در سیستم بازار شده و کسب کارایی و بهینگی را که از ویژگی‌های عملکرد آزادانه بازار است، با مشکل مواجه می‌کند.

یادداشت

تورم و قانقاریا در صنعت

محمدصادق جنان‌صفت

یک جوان معتاد به کشیدن سیگار را تصور کنید. او استعداد دارد مرض «برگر» بگیرد. مرض برگر مرضی است که موجب می‌شود خون در رگ‌ها به کندی حرکت کند و در رسیدن خون به اعضای بدن اخلال صورت گیرد. بیماری برگر وقتی مزمن و حاد شود به قانقاریا تبدیل می‌شود. فرد مبتلا به قانقاریا ناگزیر می‌شود انگشتان دست و پایش را به دست جراحان دهد تا آنها را قطع کنند.

چاره چیست؟ آسان است، کافی است آن مرد جوان سیگار نکشد، اما ترک این عادت بسیار دشوار است و درد روحی و جسمی که ترک عادت دارد، بسیار زیاد است. تورم هم یک بیماری است، مثل بیماری برگر که بعدها به قانقاریا تبدیل می‌شود. این بیماری کشنده است.

بیماری تورم بسیار کشنده است و به همین دلیل رهبران اقتصادی کشور‌ها همه نیروی کارشناسی و سیاسی را به کار گرفتند تا شتاب نرخ تورم را کاهش دهند.اکنون میانگین نرخ تورم در اروپای غربی کمتر از 5درصد و در خاورمیانه نیز در همین حد است.

نرخ تورم اما در ایران و برخی از کشور‌ها دورقمی و در اندازه‌های بالایی است.تازه‌ترین‌ آمار انتشار یافته از سوی صندوق بین‌المللی پول حاکی است نرخ تورم ایران در سال 2005 معادل 5/18درصد بوده است که فقط از نرخ تورم زیمبابوه، اریتره، گینه و آنگولا کمتر بوده و مقام پنجم را به دست آورده است. چرا نرخ تورم ایران شتابان است؟ واقعیت این است که رشد حجم پول در گردش ایران سریع‌تر از نرخ رشد عرضه کالاها و خدمات است.

چاره کار چیست؟ آسان است، باید بانک مرکزی سرعت رشد حجم پول را کاهش دهد. اما این کاری سخت است. اقتصاد سیاسی ایران به پول فراوان عادت کرده است. صدها دستگاه، نهاد، موسسه و شرکت  از دولت پول می‌خواهند. دولت‌های ایران نیز برای خوابیدن سر و صدا و هیاهو از یک طرف و خرید محبوبیت نزد توده مردم از طرف دیگر، به هر دستگاه و نهادی هر چقدر می‌خواهد پرداخت می‌کند و ترسی هم ندارد که بیماری تورم را مزمن و غیرقابل درمان کند.

بانک مرکزی ایران نیز فاقد استقلال است و آنچه دولت بگوید، بر سر چشم می‌گذارد و چیزی نمی‌گوید و حتی اعلام خطر نمی‌کند. وقتی بیماری تورم حاد می‌شود، چه اتفاقی می‌افتد؟ مردم فقیر و فقیرتر می‌شوند، دولت چاق‌تر می‌شود و بخش تولید آسیب می‌بیند.

واقعیت این است که تورم دورقمی 20‌سال گذشته بیماری قانقاریا در تن صنعت کشور را جای‌گیر کرده است. دست و پای صنعت ایران بریده شده است و هرگز در حد کفایت به خارج از مرزها نمی‌رسد که هیچ، در داخل نیز هر روز دست و پایش کوتاه و کوتاه‌تر می‌شود. صنعت کفش و چرم، پوشاک و نساجی، لوازم خانگی، لاستیک، شکر
و ... دست و پایی ندارند که در بازار داخل حتی دراز کنند. اگر بیماری تورم درمان نشود، اقتصاد ایران از درون پوک می‌شود و نفسش تنگ می‌شود. البته مداوای این بیماری شجاعت، واقع‌بینی، دلسوزی و تدبیر می‌خواهد. نگذاریم صنعت بمیرد.